Белки холодового шока бактерий как инструмент адаптации к стрессу
- Авторы: Григоров А.С.1, Ажикина Т.Л.1
- 
							Учреждения: 
							- ФГБУН “Институт биоорганической химии им. М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова” РАН
 
- Выпуск: Том 49, № 1 (2023)
- Страницы: 23-31
- Раздел: Статьи
- URL: https://cardiosomatics.ru/0132-3423/article/view/670685
- DOI: https://doi.org/10.31857/S0132342323010104
- EDN: https://elibrary.ru/GFEUFH
- ID: 670685
Цитировать
Полный текст
 Открытый доступ
		                                Открытый доступ Доступ предоставлен
						Доступ предоставлен Доступ платный или только для подписчиков
		                                							Доступ платный или только для подписчиков
		                                					Аннотация
Бактерии выработали ряд механизмов, позволяющих справляться со стрессом и приспосабливаться к изменяющимся условиям окружающей среды. Семейство бактериальных белков, содержащих функциональный домен холодового шока, – высококонсервативные белки, связывающие нуклеиновые кислоты, модулирующие транскрипцию и посттранскрипционные события у бактерий. Для многих бактерий показано, что белки холодового шока регулируют экспрессию различных генов, вовлеченных в процессы вирулентности и устойчивости бактерий к стрессам. В обзоре освещены новые данные о механизмах действия и роли белков холодового шока в регуляции экспрессии у внутриклеточных бактериальных патогенов.
Ключевые слова
Об авторах
А. С. Григоров
ФГБУН “Институт биоорганической химии им. М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова” РАН
							Автор, ответственный за переписку.
							Email: artgrigorov@gmail.com
				                					                																			                												                								Россия, 117997, Москва, ул. Миклухо-Маклая, 16/10						
Т. Л. Ажикина
ФГБУН “Институт биоорганической химии им. М.М. Шемякина и Ю.А. Овчинникова” РАН
														Email: artgrigorov@gmail.com
				                					                																			                												                								Россия, 117997, Москва, ул. Миклухо-Маклая, 16/10						
Список литературы
- Link T.M., Valentin-Hansen P., Brennana R.G. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2009. V. 106. P. 19292–19297. https://doi.org/10.1073/PNAS.0908744106
- Vogel J., Luisi B.F. // Nat. Rev. Microbiol. 2011. V. 9. P. 578–589. https://doi.org/10.1038/NRMICRO2615
- Smirnov A., Förstner K.U., Holmqvist E., Otto A., Günster R., Becher D., Reinhardt R., Vogel J. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2016. V. 113. P. 11591–11596. https://doi.org/10.1073/pnas.1609981113
- Smirnov A., Wang C., Drewry L.L., Vogel J. // EMBO J. 2017. V. 36. P. 1029–1045. https://doi.org/10.15252/EMBJ.201696127
- Ermolenko D.N., Makhatadze G.I. // Cell. Mol. Life Sci. 2002. V. 59. P. 1902–1913. https://doi.org/10.1007/PL00012513
- Schindelin H., Jiang W., Inouye M., Heinemann U. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 1994. V. 91. P. 5119–5123. https://doi.org/10.1073/PNAS.91.11.5119
- Rennella E., Sára T., Juen M., Wunderlich C., Imbert L., Solyom Z., Favier A., Ayala I., Weinhäupl K., Schanda P., Konrat R., Kreutz C., Brutscher B. // Nucleic Acids Res. 2017. V. 45. P. 4255–4268. https://doi.org/10.1093/NAR/GKX044
- Horn G., Hofweber R., Kremer W., Kalbitzer H.R. // Cell. Mol. Life Sci. 2007. V. 64. P. 1457–1470. https://doi.org/10.1007/S00018-007-6388-4
- Goldstein J., Pollitt N.S., Inouye M. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 1990. V. 87. P. 283–287. https://doi.org/10.1073/PNAS.87.1.283
- Yamanaka K., Inouye M. // J. Bacteriology. 1997. V. 179. P. 5126–5130. https://doi.org/10.1128/JB.179.16.5126-5130.1997
- Yu T., Keto-Timonen R., Jiang X., Virtanen J.P., Korkeala H. // Int. J. Mol. Sci. 2019. V. 20. P. 4059. https://doi.org/10.3390/IJMS20164059
- Jiang W., Hou Y., Inouye M. // J. Biol. Chem. 1997. V. 272. P. 196–202. https://doi.org/10.1074/JBC.272.1.196
- Giangrossi M., Gualerzi C.O., Pon C.L. // Biochimie. 2001. V. 83. P. 251–259. https://doi.org/10.1016/S0300-9084(01)01233-0
- Jones P.G., Krah R., Tafuri S.R., Wolffe A.P. // J. Bacteriol. 1992. V. 174. P. 5798–5802. https://doi.org/10.1128/JB.174.18.5798-5802.1992
- Bae W., Xia B., Inouye M., Severinov K. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2000. V. 97. P. 7784–7789. https://doi.org/10.1073/pnas.97.14.7784
- Bae W., Jones P.G., Inouye M. // J. Bacteriology. 1997. V. 179. P. 7081–7088. https://doi.org/10.1128/JB.179.22.7081-7088.1997
- Wu L., Ma L., Li X., Huang Z., Gao X. // Mol. Plant Pathol. 2019. V. 20. P. 382–391. https://doi.org/10.1111/MPP.12763
- la Teana A., Brandi A., Falconi M., Spurio R., Pon C.L., Gualerzi C.O. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 1991. V. 88. P. 10907–10911. https://doi.org/10.1073/PNAS.88.23.10907
- Hwang J., Severinov K., Phadtare S., Inouye M. // Gen. Cells. 2003. V. 8. P. 801–810. https://doi.org/10.1046/j.1365-2443.2003.00675.x
- Caballero C.J., Menendez-Gil P., Catalan-Moreno A., Vergara-Irigaray M., García B., Segura V., Irurzun N., Villanueva M., de Los Mozos I.R., Solano C., Lasa I., Toledo-Arana A. // Nucleic. Acids Res. 2018. V. 46. P. 1345. https://doi.org/10.1093/NAR/GKX1284
- Zhang Y., Burkhardt D.H., Rouskin S., Li G.W., Weissman J.S., Gross C.A. // Mol. Cell. 2018. V. 70. P. 274.e7–286.e7. https://doi.org/10.1016/J.MOLCEL.2018.02.035
- Choi J., Salvail H., Groisman E.A. // Nucleic. Acids Res. 2021. V. 49. P. 11614–11628. https://doi.org/10.1093/NAR/GKAB992
- Hofweber R., Horn G., Langmann T., Balbach J., Kremer W., Schmitz G., Kalbitzer H.R. // FEBS J. 2005. V. 272. P. 4691–4702. https://doi.org/10.1111/J.1742-4658.2005.04885.X
- Faßhauer P., Busche T., Kalinowski J., Mäder U., Poehlein A., Daniel R., Stülke J. // Microorganisms. 2021. V. 9. P. 1434. https://doi.org/10.3390/microorganisms9071434
- Michaux C., Holmqvist E., Vasicek E., Sharan M., Barquist L., Westermann A.J., Gunn J.S., Vogel J. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2017. V. 114. P. 6824–6829. https://doi.org/10.1073/pnas.1620772114
- Prezza G., Ryan D., Mädler G., Reichardt S., Barquist L., Westermann A.J. // Mol. Microbiol. 2022. V. 117. P. 67–85. https://doi.org/10.1111/MMI.14793
- Płociński P., Macios M., Houghton J., Niemiec E., Płocińska R., Brzostek A., Słomka M., Dziadek J., Young D., Dziembowski A. // Nucl. Acids Res. 2019. V. 47. P. 5892–5905. https://doi.org/10.1093/NAR/GKZ251
- Feng Y., Huang H., Liao J., Cohen S.N. // J. Biol. Chem. 2001. V. 276. P. 31651–31656. https://doi.org/10.1074/JBC.M102855200
- Loepfe C., Raimann E., Stephan R., Tasara T. // Foodborne Pathogens Dis. 2010. V. 7. P. 775–783. https://doi.org/10.1089/FPD.2009.0458
- Schmid B., Klumpp J., Raimann E., Loessner M.J., Stephan R., Tasara T. // Appl. Environ. Microbiol. 2009. V. 75. P. 1621–1627. https://doi.org/10.1128/AEM.02154-08
- Eshwar A.K., Guldimann C., Oevermann A., Tasara T. // Front. Cell. Infect. Microbiol. 2017. V. 7. P. 453. https://doi.org/10.3389/fcimb.2017.00453
- Portnoy D.A., Suzanne Jacks P., Hinrichs D.J. // J. Exp. Med. 1988. V. 167. P. 1459–1471. https://doi.org/10.1084/JEM.167.4.1459
- Slepkov E.R., Bitar A.P., Marquis H. // Biochem. J. 2010. V. 432. P. 557–566. https://doi.org/10.1042/BJ20100557
- Glomski I.J., Gedde M.M., Tsang A.W., Swanson J.A., Portnoy D.A. // J. Cell. Biol. 2002. V. 156. P. 1029–1038. https://doi.org/10.1083/JCB.200201081
- Kocks C., Gouin E., Tabouret M., Berche P., Ohayon H., Cossart P. // Cell. 1992. V. 68. P. 521–531. https://doi.org/10.1016/0092-8674(92)90188-I
- Welch M.D., Iwamatsu A., Mitchison T.J. // Nature. 1997. V. 385. P. 265–269. https://doi.org/10.1038/385265a0
- Travier L., Guadagnini S., Gouin E., Dufour A., Chenal-Francisque V., Cossart P., Olivo-Marin J.C., Ghigo J.M., Disson O., Lecuit M. // PLoS Pathog. 2013. V. 9. P. e1003131. https://doi.org/10.1371/JOURNAL.PPAT.1003131
- Crawford R.W., Rosales-Reyes R., Ramírez-Aguilar M.D.L.L., Chapa-Azuela O., Alpuche-Aranda C., Gunn J.S. // Proc. Natl. Acad. Sci. USA. 2010. V. 107. P. 4353–4358. https://doi.org/10.1073/pnas.1000862107
- Ray S., da Costa R., Das M., Nandi D. // J. Biol. Chem. 2019. V. 294. P. 9084–9099. https://doi.org/10.1074/JBC.RA119.008209
- Batte J.L., Samanta D., Elasri M.O. // Microbiology (Reading). 2016. V. 162. P. 575–589. https://doi.org/10.1099/MIC.0.000243
- Pandey S., Sahukhal G.S., Elasri M.O. // J. Bacteriol. 2019. V. 201. https://doi.org/10.1128/JB.00417-19
- Wang Z., Wang S., Wu Q. // FEMS Microbiol. Lett. 2014. V. 354. P. 27–36. https://doi.org/10.1111/1574-6968.12430
- Wang Z., Liu W., Wu T., Bie P., Wu Q. // Sci. China Life Sci. 2016. V. 59. P. 417–424. https://doi.org/10.1007/S11427-015-4981-6
- Weldingh K., Andersen P. // FEMS Immunol. Med. Microbiol. 1999. V. 23. P. 159–164. https://doi.org/10.1111/J.1574-695X.1999.TB01235.X
- D’Auria G., Esposito C., Falcigno L., Calvanese L., Iaccarino E., Ruggiero A., Pedone C., Pedone E., Berisio R. // Biochem. Biophys. Res. Commun. 2010. V. 402. P. 693–698. https://doi.org/10.1016/J.BBRC.2010.10.086
- Kumar A., Alam A., Tripathi D., Rani M., Khatoon H., Pandey S., Ehtesham N.Z., Hasnain S.E. // Semin. Cell Dev. Biol. 2018. V. 84. P. 147–157. https://doi.org/10.1016/J.SEMCDB.2018.01.003
- Huang L., Liu W., Jiang Q., Zuo Y., Su Y., Zhao L., Qin Y., Yan Q. // Front. Cell. Infect. Microbiol. 2018. V. 8. P. 207. https://doi.org/10.3389/FCIMB.2018.00207/BIBTEX
- Huang L., Zhao L., Qi W., Xu X., Zhang J., Zhang J., Yan Q. // Aquaculture. 2020. V. 518. P. 734861. https://doi.org/10.1016/J.AQUACULTURE.2019.734861
- Liu Y., Tan X., Cheng H., Gong J., Zhang Y., Wang D., Ding W. // Microb. Pathog. 2020. V. 142. P. 104091. https://doi.org/10.1016/J.MICPATH.2020.104091
- Schwenk S., Arnvig K.B. // Pathogens Dis. 2018. V. 76. P. 35. https://doi.org/10.1093/FEMSPD/FTY035
- Wexler A.G., Goodman A.L. // Nat. Microbiol. 2017. V. 2. P. 1–11. https://doi.org/10.1038/nmicrobiol.2017.26
Дополнительные файлы
 
				
			 
						 
						 
						 
					 
						 
									

 
  
  
  Отправить статью по E-mail
			Отправить статью по E-mail 











