Синтез, строение, свойства и биологическая активность комплексов меди(II) бензоилгидразона 2-(N-тозиламино)бензальдегида
- Авторы: Чальцев Б.В.1, Бурлов А.С.1, Власенко В.Г.1, Кощиенко Ю.В.1, Зубенко А.А.2, Клименко А.И.2, Лазаренко В.А.3, Мащенко С.А.1, Коршунова Е.В.1, Лифинцева Т.В.1
-
Учреждения:
- Южный федеральный университет
- Северо-Кавказский зональный научно-исследовательский ветеринарный институт
- Национальный исследовательский центр “Курчатовский институт”
- Выпуск: Том 50, № 12 (2024)
- Страницы: 818–832
- Раздел: Статьи
- URL: https://cardiosomatics.ru/0132-344X/article/view/676741
- DOI: https://doi.org/10.31857/S0132344X24120026
- EDN: https://elibrary.ru/LMGNPS
- ID: 676741
Цитировать
Аннотация
Осуществлен синтез ряда новых комплексов меди(II) бензоилгидразона 2-(N-тозиламино)бензальдегида (H2L) CuLLn (n = 1–6) c гетероциклическими донорными лигандами (L1 = 1-пропил-2аминобензимидазол, L2 = 1-гексил-2-аминобензимидазол, L3 = 1-октил-2-аминобензимидазол, L4 = 2,2΄-бипиридин, L5 = 1,10-фенантролин, L6 = 2-аминопиридин). Строение и состав полученных соединений установлены методом элементного анализа, 1Н ЯМР, ИК-спектроскопии и магнетохимии. Молекулярное строение комплексов CuLL1,2,4–6 определено с помощью РСА (CCDC № 2341480 (CuLL1), 2341468 (CuLL2), 2341478 (CuLL4), 2341477 (CuLL5), 2341479 (CuLL6)). Исследована биологическая активность комплексов. Обнаружено, что аддукты с L1, L2 и L6 проявляют значительно более высокую протистоцидную активность, чем препарат сравнения хлорохин.
Полный текст

Об авторах
Б. В. Чальцев
Южный федеральный университет
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
НИИ физической и органической химии
Россия, Ростов-на-ДонуА. С. Бурлов
Южный федеральный университет
Автор, ответственный за переписку.
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
НИИ физической и органической химии
Россия, Ростов-на-ДонуВ. Г. Власенко
Южный федеральный университет
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
НИИ физики
Россия, Ростов-на-ДонуЮ. В. Кощиенко
Южный федеральный университет
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
НИИ физической и органической химии
Россия, Ростов-на-ДонуА. А. Зубенко
Северо-Кавказский зональный научно-исследовательский ветеринарный институт
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
Россия, Новочеркасск
А. И. Клименко
Северо-Кавказский зональный научно-исследовательский ветеринарный институт
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
Россия, Новочеркасск
В. А. Лазаренко
Национальный исследовательский центр “Курчатовский институт”
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
Россия, Москва
С. А. Мащенко
Южный федеральный университет
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
НИИ физической и органической химии
Россия, Ростов-на-ДонуЕ. В. Коршунова
Южный федеральный университет
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
НИИ физической и органической химии
Россия, Ростов-на-ДонуТ. В. Лифинцева
Южный федеральный университет
Email: anatoly.burlov@yandex.ru
Россия, Ростов-на-Дону
Список литературы
- Стариков А.Г., Коган В.А., Луков В.В. и др. // Коорд. химия. 2009. Т. 35. № 8. С. 625 (Starikov A.G., Minkin V.I., Kogan V.A. et al. // Russ. J. Coord. Chem. 2009. V. 35. № 8. P. 616. https://doi.org/10.1134/S1070328409080090).
- Бурлов А.С., Власенко В.Г., Чальцев Б.В. и др. // Коорд. химия. 2021. Т. 47. № 7. С. 391. https://doi.org/10.31857/S0132344X2107001X (Burlov A.S., Vlasenko V.G., Chal’tsev B.V. et al. // Russ. J. Coord. Chem. 2021. V. 47. № 7. С. 439. https://doi.org/10.1134/S1070328421070010).
- Mohan M., Gupta N.S., Gupta M.P. et al. // Inorg. Chim. Acta. 1988. V. 152. № 1. P. 25. https://doi.org/10.1016/s0020-1693(00)90726-6
- Mohan M., Gupta N.S., Gupta M.P. et al. // Inorg. Chim. Acta. 1987. V. 135. № 3. P. 167. https://doi.org/10.1016/S0020-1693(00)81295-5
- Ainscough E.W., Brodie A.M., Denny W.A. et al. // J. Inorg. Biochem. 1999. V. 77. № 3–4. P. 125. https://doi.org/10.1016/s0162-0134(99)00131-2
- Shiow Jin Tan, Mahasin Alam Sk, Peter Peng Foo Lee, et al. // Can. J. Chem. 2012. V. 90. № 9. P. 762. https://doi.org/10.1139/v2012-053
- Singh V.P., Singh S., Katiyar A. // J. Enz. Inhib. Med. Chem. 2009. V. 24. № 2. P. 577. https://doi.org/10.1080/14756360802318662
- Nejad F.K., Khosravan M., Ebrahimipour S.Y. et al. // Appl. Organometall. Chem. 2018. V. 32. Art e3907. https://doi.org/10.1002/aoc.3907
- Patel R.N., Rawat S.P., Choudhary M., et al. // Inorg. Chim. Acta. 2012. V. 392. P. 283. https://doi.org/10.1016/j.ica.2012.03.040
- Tupolova Yu.P., Popov L.D., Lukov V.V. et al. // Z. Anorg. Allg. Chem. 2009. № 635. P. 530. https://doi.org/10.1002/zaac.200801299
- Попов Л.Д., Туполова Ю.П., Левченков С.И. и др. // Коорд. химия. 2007. Т. 33. № 3. С. 216 (Popov L.D., Tupolova Y.P., Levchenkov S.I. et al. // Russ. J. Coord. Chem. 2007. V. 33. P. 208. https://doi.org/10.1134/S1070328407030098).
- Schleife F., Rodenstein A., Kirmse R. et al. // Inorg. Chim. Acta. 2011. V. 374. № 1. P. 521. https://doi.org/10.1016/j.ica.2011.02.064
- Kun Zhanga, Fu-Sheng Guoa, Yao-Yu Wanga et al. // Inorg. Chem. Commun. 2017. V. 76. P. 95. https://doi.org/10.1016/j.inoche.2017.01.005
- Iskander M.F., Khalil T.E., Werner R. et al. // Polyhedron. 2000. V. 19. P. 1181. https://doi.org/10.1016/S0277-5387(00)00366-1
- Utochnikova V.V., Kovalenko A.D., Burlov A.S. et al. // Dalton Trans. 2015. V. 44. P. 12660. https://doi.org/10.1039/C5DT01161B
- Kovalenko A.D., Bushmarinov I.S., Burlov A.S. et al. // Dalton Trans. 2018. V. 47. P. 4524. https://doi.org/10.1039/C7DT04387B
- Kovalenko A., Rublev P.O., Tcelykh L.O. et al. // Chem. Mater. 2019. V. 31. P. 759. https://doi.org/10.1021/acs.chemmater.8b03675
- Sutradhara M., Martinsa L., Guedes da Silva F. et al. // Appl. Catalysis. A. 2015. V. 493. P. 50. https://doi.org/10.1016/j.apcata.2015.01.005
- Jaiswal V., Gupta S.R., Rastogi R.B. et al. // J. Mater. Chem. A. 2015. V. 3. № 9. P. 5092. https://doi.org/10.1039/c4ta05663a
- Liu Huiyan Wang Haiying, Gao Feng et al. // J. Coord. Chem. 2007. V. 60. № 24. P. 2671. https://doi.org/10.1080/00958970701302404
- Xian-Fa Zhang, Shan Gao, Li-Hua Huo et al. // Acta Crystallogr. E. 2004. V. 60. Art m1675. https://doi.org/10.1107/S1600536804026169
- Cassoux P., Valade L., Fabre P.L. // Comprehensive Coordination Chemistry II / Ed. Lever A.B.P. 2003. V. 1. P. 761.
- Rodriguez A., Garcfa-Vazquez J.A. // Coord. Chem. Rev. 2015. V. 303. P. 42. https://doi.org/10.1016/j.ccr.2015.05.006
- Bernal M., Garcfa-Vazquez J.A., Romero J. et al. // Inorg. Chim. Acta. 1999. V. 295. № 1. P. 39. https://doi.org/10.1016/S0020-1693(99)00304-7
- Garnovskii A.D., Burlov A.S., Garnovskii D.A. et al. // Polyhedron. 1999. V. 18. № 6. P. 863. https://doi.org/10.1016/S0277-5387(98)00372-6
- De Luca L. // Current Med. Chem. 2006. V. 13. № 1. P. 1. https://doi.org/10.2174/0929867310607010001
- Buncel E., Onyido I., Label J. // Compd. Radiopharm. 2002. V. 45. P. 91. https://doi.org/10.1002/jlcr.528
- Lippard S.J., Berg J.M. Principles of Bioinorganic Chemistry. Mill Valley (California): University Science Books, 1994. 411 p.
- Concepts and Models in Bioinorganic Chemistry / Eds. Kraatz H.-B., Metzler-Nolte N. Wiley. VCH, 2006. 443 p.
- Matthews J.M., Loughlin F.E., Mackay J.P. // Current Opin. Struct. Bio. 2008. V. 18. № 4. P. 484. https://doi.org/10.1016/j.sbi.2008.04.00
- Гарновский Д.А., Гарновский А.Д., Садименко А.П. и др. // Коорд. химия. 1994. Т. 20. № 1. С. 17 (Garnovskii D.A., Garnovskii A.D., Sadimenko A.P. et al. // Russ. J. Coord. Chem. 1994. V. 20. P. 83).
- Leigh-Anne De J., Strasser C.E., Raubenheimer H.G. et al. // Polyhedron. 2009. V. 28. № 16. P. 3635. https://doi.org/10.1016/j.poly.2009.07.063
- Kitamura H., Ozawa T., Jitsukawa K. et al. // Inorg. Chem. 2000. V. 39. № 15. P. 3294. https://doi.org/10.1021/ic991200i
- Bashirov D.A., Sukhikh T.S., Kuratieva N.V. et al. // RSC Adv. 2014. V. 4. P. 28309. https://doi.org/10.1039/C4RA03342F
- Pakhmutova E.V., Malkov A.E., Mikhailova T.B. et al. // Russ. Chem. Bull. 2003. V. 52. № 1. P. 139. https://doi.org/10.1023/A:1022404617009
- Stringfield T.W., Sheperd R.E. // Inorg. Chem. Commun. 2001. V. 4. № 12. P. 760. https://doi.org/10.1016/S1387-7003(01)00318-5
- Morkan I.A., Kutalmi G., Ozkar S. // J. Organomet. Chem. 2004. V. 689. № 14. P. 2319. https://doi.org/10.1016/j.jorganchem.2004.04.020
- Stanfest-Hayser C.M., Mereiter K., Schmid R. et al. // Dalton Trans. 2003. P. 2329. https://doi.org/10.1039/B302416D
- Чернова H.H., Рябокобылко Ю.С., Брудзъ В.Г. и др. // Журн. неорган. химии. 1971. Т. 7. № 8. С. 1680 (Chernova N.I., Ryabokobylko Y.S., Brudz V.G. et al. // Zh. Neorg. Khim. 1971. P. 1680).
- Очерки по химии азолов / Под ред. Назарова З.Н. Ростов-на-Дону: Изд-во РГУ, 1965.
- Lazarenko V.A., Dorovatovskii P.V., Zubavichus Y.V. // Crystals. 2017. V. 7. P. 325. https://doi.org/10.3390/cryst7110325
- Svetogorov R.D., Dorovatovskii P.V., Lazarenko V.A. // Crystal. Res. Technol. 2020. V. 55. P. 1900184. https://doi.org/10.1002/crat.201900184
- Kabsch W. // Acta Crystallogr. D. 2010. V. 66. P. 125. https://doi.org/10.1107/S0907444909047337
- Sheldrick G.M. // Acta Crystallogr. A. 2015. V. 71. P. 3. https://doi.org/10.1107/S2053273314026370
- Dolomanov O.V., Bourhis L.J., Gildea R.J. // J. Appl. Crystallogr. 2009. V. 42. P. 339. https://doi.org/10.1107/S0021889808042726
- Sheldrick G.M // Acta Crystallogr. C. 2015. V. 71. P. 3. https://doi.org/10.1107/S2053229614024218
- Khabriev, R.U. Manual on Experimental (Preclinical) Study of New Pharmaceuticals, Moscow: Medicine, 2005.
- Fetisov L.N., Zubenko A.A., Bodryakov A.N. et al. Proc. Int. Parasitol. Symp. “Modern Problems of General and Partial Parasitology”. 2012. P. 70.
- Burlov A.S., Vlasenko V.G., Koshchienko Yu.V. et al. // Polyhedron. 2018. V. 144. P. 249. https://doi.org/10.1016/j.poly.2018.01.020
- Burlov A.S., Vlasenko V.G., Koshchienko Y.V. et al. // Polyhedron. 2018. V. 154. P. 65. https://doi.org/10.1016/j.poly.2018.07.034
- A Guide to Preclinical Drug Research. Pt. 1 / Ed. Mironov A.N. Moscow: Grif i Ko., 2012.
- Determination of the Sensitivity of Microorganisms to Antibacterial Drugs: Guidelines. MUK 4.2.1890–04. Moscow: Medicine, 2004.
- Yang L., Powell D.R., Houser R.P. // Dalton Trans. 2007. P. 955. https://doi.org/10.1039/b617136b
- Addison A.W., Rao T.N., Reedijk J. et al. // Dalton Trans. 1984. № 7. P. 1349. https://doi.org/10.1039/DT9840001349
Дополнительные файлы
