ДВУХФОТОННАЯ СТЕРЕОЛИТОГРАФИЯ – ОПТИЧЕСКАЯ НАНОЛИТОГРАФИЯ
- Авторы: Жиганшина Э.Р.1, Арсеньев М.В.1, Чесноков С.А.1
-
Учреждения:
- Институт металлоорганической химии им. Г.А. Разуваева Российской академии наук
- Выпуск: Том 65, № 3 (2023)
- Страницы: 163-188
- Раздел: ОБЗОРЫ
- URL: https://cardiosomatics.ru/2308-1139/article/view/650886
- DOI: https://doi.org/10.31857/S2308113923700468
- EDN: https://elibrary.ru/YFPXVQ
- ID: 650886
Цитировать
Аннотация
Свободнорадикальная фотополимеризация широко используется в аддитивных технологиях и, в частности, в стереолитографии с одно- и двухфотонным инициированием полимеризации. Однофотонная стереолитография позволяет создавать объекты с разрешением ~100 мкм. Двухфотонная стереолитография, инициируемая фемтосекундным лазером ближней инфракрасной области спектра, позволяет изготавливать произвольные 3D-микроструктуры cо сверхвысоким разрешением на микро- и наномасштабном уровне (~100 нм). В обзоре рассмотрены каждый из указанных методов и механизмы одно- и двухфотонного возбуждения. Систематизированы результаты исследований последних лет, касающиеся компонентов фотополимеризующихся композиций, а также подходов к уменьшению размера элементов объектов и увеличению скорости их формирования.
Об авторах
Э. Р. Жиганшина
Институт металлоорганической химии им. Г.А. Разуваева Российской академии наук
Email: zhiganshinae@mail.ru
Россия, 603950, Нижний Новгород, ул. Тропинина, 49
М. В. Арсеньев
Институт металлоорганической химии им. Г.А. Разуваева Российской академии наук
Email: zhiganshinae@mail.ru
Россия, 603950, Нижний Новгород, ул. Тропинина, 49
С. А. Чесноков
Институт металлоорганической химии им. Г.А. Разуваева Российской академии наук
Автор, ответственный за переписку.
Email: zhiganshinae@mail.ru
Россия, 603950, Нижний Новгород, ул. Тропинина, 49
Список литературы
- Zakeri S., Vippola M., Levänen E. // Addit. Manuf. 2020. V. 35. № 101177.
- Lalatovic A., Vaniev M.A., Sidorenko N.V., Gres I.M., Dyachenko D.Yu., Makedonova Yu.A. // Dent. Mater. 2022. V. 38. № 11. P. e284.
- Sun Q., Fang F., Wang W., Yin J., Liu Q., Hao L., Peng Y. // J. Manuf. Process. 2023. V. 85. P. 756.
- Kulinowski P., Malczewski P., Pesta E., Łaszcz M., Mendyk A., Polak S., Dorożyński P. // Addit. Manuf. 2021. V. 38. № 101761.
- Lekurwale S., Karanwad T., Banerjee S. // Ann. 3D Print. Med. 2022. V. 6. № 100054.
- Koppka S., Oberleiter B., Kwinda T.I., Steimecke M., Enke D. // J. Manuf. Process. 2023. V. 93. P. 173.
- Man J., Blinn B., Šulák I., Kuběna I., Smaga M., Chlup Z., Kruml T., Beck T., Polák J. // Procedia Structural Integrity. 2023. V. 43. P. 203.
- Liverani E., Li Yu., Ascari A., Zhao X., Fortunato A. // Procedia CIRP. 2022. V. 108. P. 77.
- Nandhakumar R., Venkatesan K. // Mater. Today Commun. 2023. V. 35. № 105538.
- Travitzky N., Bonet A., Dermeik B., Fey T., Filbert-Demut I., Schlier L., Schlordt T., Greil P. // Adv. Eng. Mater. 2014. V. 16. P. 729.
- Kunchala P., Kappagantula K. // Mater. Design. 2018. V. 155. P. 443.
- Snelling D., Li Q., Meisel N., Williams C.B., Batra R.C., Druschitz A.P. // Adv. Eng. Mater. 2015. V. 17. P. 923.
- Mogali S.R., Yeong W.Y., Tan H.K.J., Tan G.J.S., Abrahams P.H., Zary N., Low-Beer N., Ferenczi M.A. // Anatom. Sci. Ed. 2017. V. 11. P. 54.
- Hola E., Topa M., Chachaj-Brekiesz A., Pilch M., Fiedor P., Galekc M., Orty J. // RSC Adv. 2020. V. 10. P. 7509.
- Tomal W., Świergosz T., Pilch M., Kasprzyk W., Ortyl J. // Polym. Chem. 2021. V. 12. P. 3661.
- Shahpasand R., Talebian A., Mishra S. // J. Clean. Prod. 2023. V. 390. 1. № 135917.
- Guo F., Pei J., Huang G., Hu Z., Niu Zh., Cannone Falchetto A. // J. Clean. Prod. 2023. V. 382. № 135293.
- Melnyk L.A., Oyewumi M.O. // Ann. 3D Print. Med. 2021. V. 4. № 100035.
- Kalkal A., Allawadhi P., Kumar P., Sehgal A., Verma A., Pawar K., Pradhan R., Paital B., Packirisamy G. // Sens. Int. 2022. V. 3. № 100180.
- Xiao J., Ji G., Zhang Y., Ma G., Mechtcherine V., Pan J., Wang L., Ding T., Duan Z., Du S. // Cem. Concr. Compos. 2021. V. 122. № 104115.
- Huo J., Zhang G. // Energy Rep. 2022. V. 8. P. 11052.
- Fang R., Wang B., Pan J., Liu J., Wang Z., Wang Q., Ling X. // Constr. Build. Mater. 2023. V. 366. № 130158.
- Wei Q., Ana Y., Li M., Zhang J., Yang S. // Int. J. Biol. Macromol. 2023. V. 232. № 123450.
- Duan J., Shao H., Liu H., Xu J., Cong M., Zhao K., Lin T. // J. Eur. Ceram. Soc. 2023. V. 43. № 6. P. 2646.
- Cui M., Hu N., Fang D., Sun H., Pan H., Pan W. // Int. J. Pharm. 2022. V. 618. № 121679.
- Cui M., Pan H., Li L., Fang D., Sun H., Qiao S., Li X., Pan W. // J. Pharm. Sci. 2021. V. 110. № 11. P. 3678.
- Jana S., Devi K.M., Chowdhury D.R. // Opt. Commun. 2023. V. 529. № 129111.
- Liao J., Ye C., Guo J., Garciamendez-Mijares C.E., Agrawal P., Kuang X., Japo J.O., Wang Z., Mu X., Li W., Ching T., Mille L.S., Zhu C., Zhang X., Gu Z., Zhang Y.S. // Mater. Today. 2022. V. 56. P. 29.
- Ma J., Zheng S., Zhou F., Zhu Y., Das P., Huang R., Zhang L., Wang X., Wang H., Cui Y., Wu Z.-S. // Energy Stor. Mater. 2023. V. 54. P. 304.
- Yuan M., Wang L., Liu X., Du X., Zhang G., Chang Y., Xia Q., Hu Q., Zhou A. // Chem. Eng. J. 2023. V. 451. № 3. P. 138686.
- Baten’kin M.A., Polushtaytsev Y.V., Khamaletdinova N.M., Chechet Y.V., Chesnokov S.A., Mensov S.N. // J. Polym. Res. 2017. V. 24. № 185.
- Rossi S., Puglisi A., Benaglia M. // Chem. Cat. Chem. 2018. V. 10. P. 1512.
- Wu G.H., Hsu S.H. // J. Med. Biol. Eng. 2015. V. 35. P. 285.
- Tamay D.G., Usal T.D., Alagoz A.S., Yucel D., Hasirci N., Hasirci V. // Front. Bioeng. Biotechnol. 2019. № 7. P. 1.
- Zhu W., Qu X., Zhu J., Ma X., Patel S., Liu J., Wang P., Lai C.S.E., Gou M., Xu Y., Zhang K., Chen S. // Biomaterials. 2017. V. 124. P. 106.
- Neiman J.A.S., Raman R., Chan V., Rhoads M.G., Raredon M.S.B., Velazquez J.J., Dyer R.L., Bashir R., Hammond P.T., Griffith L.G. // Biotechnol. Bioeng. 2015. V. 112. № 4. P. 777.
- Form 2 – The most advanced desktop 3D printer ever created [Электронный ресурс] // Formlabs. 2017. Режим доступа: https://formlabs.com/3d-printers/ form-2/[Accessed 5 June 2017].
- Form 2L – The most advanced desktop 3D printer ever created [Электронный ресурс] // Formlabs. 2017. Режим доступа: https://formlabs.com/3d-printers/ form-2l/[Accessed 5 June 2017].
- Sun H.-B., Kawata S. // Adv. Polym. Sci. 2006. V. 170. P. 169.
- Xu Y., Chen Y., Liu X., Xue S. // ACS Omega. 2021. V. 6. № 32. P. 20902.
- Müller P., Müller R., Hammer L., Barner-Kowollik C., Wegener M., Blasco E. // ACS Chem. Mater. 2019. V. 31. № 6. P. 1966.
- Пикулин А.В., Битюрин Н.М. // Журн. техн. физики. 2012. Т. 82. № 5. С. 120.
- Kawata S., Sun H.-B., Tanaka T., Takada K. // Nature. 2001. V. 412. P. 697.
- Maruo S., Nakamura O., Kawata S. // Opt. lett. 1997. V. 22. № 2. P. 132.
- Maruo S., Kawata S. // J. Microelectromech. Syst. 1998. V. 7. № 4. P. 411.
- Клышко Д.Н. Фотоны и нелинейная оптика. М.: Наука, 1980.
- Barltrop J.A., Coyle J.D. Excited States in Organic Chemistry. London; New York: Wiley, 1975.
- Ширшин Е.А., Якимов Б.П., Дарвин М.Е., Омельяненко Н.П., Родионов С.А., Гурфинкель Ю.И., Ладеманн Ю., Фадеев В.В., Приезжев А.В. // Успехи биол. химии. 2019. Т. 59. С. 139.
- Montalti M., Credi A., Prodi L., Teresa Gandolfi M. // Handbook of Photochemistry. New York: CRC Press, 2006.
- Calvert J.G., Pitts J.N. // Photochemistry. New York; London; Sydney: Wiley, 1965.
- Valeur B. // Molecular Fluorescence. Principles and application. Wiley-VCH, 2001.
- Gan Z., Cao Y., Evans R.A., Gu M. // Nat. Commun. 2013. V. 4. № 2061.
- Hageman H.J., Oosterhoff P., Overeem T., Polman R.J., van der Werf S. // Makromol. Chem. 1985. V. 186. P. 2483.
- Esen D.S., Arsu N., Da Silva J.P., Jockusch S., Turro N.J. // J. Polym. Sci., Polym. Chem. 2013. V. 51. P. 1865.
- Pappas S.P., Asmus R.A. // J. Polym. Sci., Polym. Chem. Ed. 1982. V. 20. P. 2643.
- Hageman H.J., van der Maeden F.P., Janssen P.C. // Makromol. Chem. 1979. V. 180. P. 2531.
- Fouassier J.P., Allonas X., Lalevee J., Dietlin C. // Photochemistry and Photophysics of Polymer Materials / Ed. by N.S. Allen. Wiley, 2010.
- Allonas X., Lalevée J., Fouassier J.-P. // Photoinitiated Polymerization. ACS Symp. Series: Washington, 2003.
- Coyle J., Carless H. // Chem. Soc. Rev. 1972. V. 1. № 4. P. 465.
- Heine H.-G., Rosenkranz H.-J., Rudolph H. // Angew. Chem., Int. Ed. Engl. 1972. V. 11. № 11. P. 974.
- Hutchison J., Lambert M.C., Ledwith A. // Polymer. 1973. V. 14. P. 250.
- Kayaman N., Önen A., Yağci Y., Schnabel W. // Polym. Bull. 1994. V. 32. P. 589.
- Берлин А.А., Кефели Т.Я., Королев Г.В. Полиэфир-акрилаты. М.: Наука, 1967.
- Chesnokov S.A., Cherkasov V.K., Abakumov G.A., Mamysheva O.N., Zakharina M.Y., Shushunova N.Y., Chechet Y.V., Kuropatov V.A. // Polymer Science B. 2014. V. 56. № 1. P. 11.
- Begantsova Y.E., Zvagelsky R., Baranov E.V., Chubich D.A., Chechet Y.V., Kolymagin D.A., Pisarenko A.V., Vitukhnovsky A.G., Chesnokov S.A. // Eur. Polym. J. 2021. V. 145. № 110209.
- Shao Y., Zhao Y., Ma H., Chen M., Lian Y., Shao J. // Opt. Laser Technol. 2022. V. 151. № 108008.
- Jaiswal A., Rani S., Singh G.P., Saxena S., Shukla S. // Mater. Lett. 2021. V. 304. № 130642.
- Sanger J.C., Pauw B.R., Sturm H., Günster J. // Open Ceram. 2020. V. 4. № 100040.
- Zandrini T., Liaros N., Jiang L.J., Lu Y.F., Fourkas J.T., Osellame R., Baldacchini T. // Opt. Mater. Express. 2019. V. 9. № 6. P. 2601.
- Cumpston B.H., Ananthavel S.P., Barlow S., Dyer D.L., Ehrlich J.E., Erskine L.L., Heikal A.A., Kuebler S.M., Lee I.Y.S., McCord-Maughon D., Qin J., Röckel H., Rumi M., Wu X. L., Marder S.R., Perry J.W. // Nature. 1999. V. 398. № 6722. P. 51.
- He G.S., Tan L.-S., Zheng Q., Prasad P.N. // Chem. Rev. 2008. V. 108. P. 1245.
- Pawlicki M., Collins H.A., Denning R.G., Anderson H.L. // Angew. Chem., Int. Ed. 2009.V. 48. P. 3244.
- Gu J., Wang Y., Chen W.-Q., Dong X.-Z., Duan X.-M., Kawata S. // New J. Chem. 2007. V. 31. P. 63.
- Xing J.-F., Chen W.-Q., Dong X.-Z., Tanaka T., Fang X.-Y., Duan X.-M., Kawata S. // J. Photochem. Photobiol. A. 2007. V. 189. P. 398.
- Xing J.-F., Chen W.-Q., Gu J., Dong X.-Z., Takeyasu N., Tanaka T., Duan X.-M., Kawata S. // J. Mater. Chem. 2007. V. 17. P. 1433.
- Lu W.-E., Dong X.-Z., Chen W.-Q., Zhao Z.-S., Duan X.-M. // J. Mater. Chem. 2011. V. 21. P. 5650.
- Xing J.-F., Zheng M.-L., Chen W.-Q., Dong X.-Z., Takeyasu N., Tanaka T., Zhao Z.-S., Duan X.-M., Kawata S. // Phys. Chem. Chem. Phys. 2012. V. 14. P. 15785.
- Nazir R., Balčiūnas E., Buczyńska D., Bourquard F., Kowalska D., Gray D., Maćkowski S., Farsari M., Gryko D.T. // Macromolecules. 2015. V. 48. № 2466.
- Chi T., Somers P., Wilcox D.A., Schuman A.J., Iyer V., Le R., Gengler J., Ferdinandus M., Liebig C., Pan L., Xu X., Boudouris B.W. // J. Polym. Sci., Polym. Phys. 2019. V. 57. № 1462.
- Malinauskas M., Žukauskas A., Bičkauskaitė G., Gadonas R., Juodkazis S. // Opt. Express. 2010. V. 18. № 10209.
- Konstantinou G., Kakkava E., Hagelüken L., Sasikumar P.V.W., Wang J., Makowska M.G., Blugan G., Nianias N., Marone F., van Swygenhoven H., Brugger J., Psaltis D., Moser C. // Addit. Manuf. 2020. V. 35. № 101343.
- Wu X., Belqat M., Leuschel B., Noirbent G., Dumur F., Mougin K., Spangenberg A. // Polym. Chem. 2022. V. 13. № 20. P. 2902.
- Nazir R., Danilevicius P., Ciuciu A.I., Chatzinikolaidou M., Gray D., Flamigni L., Farsari M., Gryko D.T. // Chem. Mater. 2014. V. 26. № 3175.
- Mueller J.B., Fischer J., Mayer F., Kadic M., Wegener M. // Adv. Mater. 2014. V. 26. № 6566.
- Yang L., Münchinger A., Kadic M., Hahn V., Mayer F., Blasco E., Barner-Kowollik C., Wegener M. // Adv. Opt. Mater. 2019. V. 7. № 1901040.
- Qiu W., Hu P., Zhu J., Liu R., Li Z., Hu Z., Chen Q., Dietliker K., Liska R. // ChemPhotoChem. 2019. V. 3. № 1090.
- Lu W.-E., Dong X.-Z., Chen W.-Q., Zhao Z.-S., Duan X.-M. // J. Mater. Chem. 2011. V. 21. № 5650.
- Hu Z., Guo F., Liang H., Guo B. // Adv. Mater. Res. 2012. V. 485. № 566.
- Lu W.-E., Chen W.-Q., Zheng M.-L., Dong X.-Z., Zhao Z.-S., Duan X.-M. // J. Nanosci. Nanotechnol. 2013. V. 13. № 1343.
- Li Z., Hu P., Zhu J., Gao Y., Xiong X., Liu R. // J. Polym. Sci., Polym. Chem. 2018. V. 45. № 9. P. 1778.
- Zheng Y.-C., Zhao Y.-Y., Zheng M.-L., Chen S.-L., Liu J., Jin F., Dong X.-Z., Zhao Z.-S., Duan X.-M. // ACS Appl. Mater. Interfaces. 2019. V. 11. № 2. P. 1782.
- Lia S., Lu C., Wan X., Zhang S., Li J., He Z., Zhang L. // Mater. Tod. Commun. 2020. V. 24. № 101219.
- Yan Y.-X., Sun Y.-H., Tian L., Fan H.-H., Wang H.-Z., Wang C.-K., Tian Y.-P., Tao X.-T., Jiang M.-H. // Opt. Mater. 2007. V. 30. № 423.
- Malval J.-P., Achelle S., Bodiou L., Spangenberg A., Gomez L.C., Sopper O., Robin-le Guen F. // J. Mater. Chem. C. 2014. V. 2. № 7869.
- Begantsova Y.E., Zvagelsky R., Baranov E.V., Chubich D.A., Chechet Y.V., Kolymagin D.A., Pisarenko A.V., Vitukhnovsky A.G., Chesnokov S.A. // Eur. Polym. J. 2021. V. 145. № 110209.
- Cao X., Jin F., Li Y.-F., Chen W.-Q., Duan X.-M., Yang L.-M. // New J. Chem. 2009. V. 33. № 1578.
- Li L., Wang P., Hu Y., Lin G., Wu Y., Huang W., Zhao Q. // Spectrochim. Acta A. 2015. V. 139. № 243.
- Holzer B., Lunzer M., Rosspeintner A., Licari G., Tromayer M., Naumov S., Lumpi D., Horkel E., Hametner C., Ovsianikov A., Liska R., Vauthey E., Fröhlich J. // Mol. Syst. Des. Eng. 2019. V. 4. № 437.
- Li Z., Rosspeintner A., Hu P., Zhu G., Hu Y., Xiong X., Peng R., Wang M., Liua X., Liu R. // Polym. Chem. 2017. V. 8. № 6644.
- Lia S., Lua C., Wana X., Zhanga S., Lia J., Hea Z., Zhang L. // Mater. Today Commun. 2020. V. 24. № 101219.
- Hao F., Liu Z., Zhang M., Liu J., Zhang S., Wu J., Zhou H., Tian Y. // Spectrochim. Acta A. 2014. V. 118. P. 538.
- Li Z., Pucher N., Cicha K., Torgersen J., Ligon S.C., Ajami A., Husinsky W., Rosspeintner A., Vauthey E., Naumov S., Scherzer T., Stampfl J., Liska R., Stampfl J., Liska R. // Macromolecules. 2013. V. 46. № 352.
- Huang X., Zhang Y., Shi M., Zhanga Y., Zhao Y. // Polym. Chem. 2019. V. 10. № 2273.
- Wu J., Zhao Y., Li X., Shi M., Wu F., Fang X. // New J. Chem. 2006. V. 30. № 1098.
- Xu Y., Noirbent G., Brunel D., Ding Z., Gigmes D., Graff B., Xiao P., Dumur F., Lalev´ee J. // Dyes Pigm. 2021. V. 185. № 108900.
- Poocza L., Gottschaldt M., Markweg E., Hauptmann N., Hildebrand G., Pretzel D., Hartlieb M., Reichardt C., Kübel J., Schubert U.S., Mollenhauer O., Dietzek B., Liefeith K. // Adv. Eng. Mater. 2017. № 1600686.
- Huang X., Zhang Y., Shi M., Zhang L.-P., Zhang Y., Zhao Y. // Eur. Polym. J. 2021. V. 153. № 110505.
- Hu P., Zhu J., Liu R., Li Z. // J. Photopolym. Sci. Technol. 2019. V. 32. № 2. P. 257.
- Huang X., Wang X., Zhao Y. // Dyes Pigm. 2017. V. 141. № 413.
- Li Z., Torgersen J., Ajami A., Mu¨hleder S., Qin X., Husinsky W., Holnthoner W., Ovsianikov A., Stampflbe J., Liska R. // RSC Adv. 2013. V. 3. № 15939.
- Nazir R., Bourquard F., Balciunas E., Smolen S., Gray D., Tkachenko N.V., Farsari M., Gryko D.T. // Chem. Phys. Chem. 2015. V. 16. № 682.
- Nazir R., Thorsted B., Balciunas E., Mazur L., Deperasinska I., Samoc M., Brewer J., Farsari M., Gryko D.T. // J. Mater. Chem. C. 2016. V. 4. P. 167.
- Wloka T., Czich S., Kleinsteuber M., Moek E., Weber C., Gottschaldt M., Liefeith K., Schubert U.S. // Eur. Polym. J. 2020. V. 122. № 109295.
- Wu J., Shi M., Zhao Y., Wu F. // Dyes Pigm. 2008. V. 76. № 690.
- Zhang F., Hu Q., Castañon A., He Y., Liu Y., Paul B.T., Tuck C.J., Hague R.J.M., Wildman R.D. // Addit. Manuf. 2017. V. 16. P. 20.
- Zhiganshina E.R., Arsenyev M.V., Chubich D.A., Kolymagin D.A., Pisarenko A.V., Burkatovsky D.S., Bara-nov E.V., Vitukhnovsky A.G., Lobanov A.N., Matital R.P., Aleynik D.Ya., Chesnokov S.A. // Eur. Polym. J. 2022. V. 162. № 110917.
- Xue J., Zhao Y., Wu F. // J. Phys. Chem. A. 2010. V. 114. № 5171.
- Xue J., Zhao Y., Wu J., Wu F. // J. Photochem. Photobiol. A. 2008. V. 195. № 261.
- Жиганшина Э.Р., Арсеньев М.В., Колымагин Д.А., Батенькин М.А., Чесноков С.А., Витухновский А.Г. // Химия высоких энергий. 2022. Т. 56. № 5. С. 308.
- Baldacchini T. // Three-dimensional Microfabrication Using Two-photon Polymerization: Fundamentals, Technology and Applications. 1st Ed., 2015.
- Zhang S., Li S., Wan X., Ma J., Li N., Li J., Yin Q. // Addit. Manuf. 2021. V. 47. № 102358.
- Tanaka T., Sun H.-B., Kawata S. // Appl. Phys. Lett. 2002. V. 80. № 2. P. 312.
- Fischer J., Wegener M. // Laser Photonics Rev. 2012. V. 7. № 1. P. 22.
- Fischer J., Wegener M. // Opt. Mater. Exp. 2011. V. 1. № 4. P. 614.
- Wollhofen R., Katzmann J., Hrelescu C., Jacak J., Klar T.A. // Opt. Exp. 2013. V. 21. № 9. P. 10831.
- Decker C., Jenkins A.D. // Macromoeculesl. 1985. V. 18. № 6. P. 1241.
- Scott T.F., Kowalski B.A., Sullivan A.C., Bowman C.N., McLeod R.R. // Science. 2009. V. 324. P. 913.
- de Beer M.P., van der Laan H.L., Cole M.A., Whelan R.J., Burns M.A., Scott T.F. // Sci. Adv. 2019. V. 5. № 1. P. eaau8723.
- Wang X., Zhu J., Zhou D., Zhu X. // Polymer. 2005. V. 46. P. 3515.
- Berdzinski S., Strehmel B., Strehmel V. // Photochem. Photobiol. Sci. 2015. V. 14. P. 714.
- Gan Z., Cao Y., Evans R.A., Gu M. // Nat. Commun. 2013. V. 4. № 2061.
- Harinarayana V., Shin Y.C. // Opt. Laser Technol. 2021. V. 142. № 107180.
- Purtov J., Rogin P., Verch A., Johansen V.E., Hensel R. // Nanomater. 2019. V. 9. № 1495.
- Liao C., Wuethrich A., Trau M. // Appl. Mater. Today. 2020. V. 19. № 100635.
- Abrashitova K.A., Bessonov V.O., Kokareva N.G., Petrov A.K., Safronov K.R., Fedyanin A.A., Barannikov A.A., Ershov P.A., Snigirev A.A., Yunkin V.A. Pat. 2 692 405 C2. Russia. 2018.
Дополнительные файлы
